Een groot archeologisch onderzoek in het gebied aan de zuidzijde van de Dokhaven in het Scheldekwartier van Vlissingen leverde enorm interessante resultaten op. Aan het onderzoek namen archeologen, maar ook archivarissen en een hele reeks aan specialisten deel. Het onderzoeksbureau ADC ArcheoProjecten voerde de grote opgraving in 2009-2011 uit. Het resultaat is het indrukwekkende boek Vier eeuwen wonen en sterven aan de Dokkershaven in Vlissingen en de tentoonstelling van de mooiste vondsten in het MuZeeum van Vlissingen.

kijkje in de keuken

De opgraving besloeg het stadsdeel dat hoorde bij de eerste uitbreidingen van Vlissingen rond 1600. De stad begon toen aan zijn Gouden Eeuw. Tijdens de opgraving legden de archeologen goed bewaarde funderingen en kelders van hele woonblokken vrij. Uit de vele beerputten rijk (of arm) aan vondsten haalden zij informatie over de verdeling van rijke en arme gezinnen over dit deel van de stad. Vooral één beerput, mogelijk van de rijke reder Lampsins, bevatte schitterende vondsten. Meest bijzonder is een uiterst zeldzaam bordje van Japans porselein, dat buiten Japan zelden of nooit eerder is gevonden.

500 jaar Vlissingers

Binnen het opgravingsterrein bevonden zich ook de resten van drie kerken, de Engelse of Kleine Kerk, de Waalse Kerk en de wat latere Gereformeerde Kerk. Op het kerkhof rond de Engelse Kerk lagen een paar duizend begravingen. De skeletten waren goed bewaard. In de kerk zelf bevonden zich een groot aantal grafkeldertjes, met daarin de skeletten van de rijkere Vlissingers. Een selectie van deze skeletten uit de periode 1600-1800 en van een honderdtal skeletten uit de periode 1300-1600, eerder opgegraven op de Oude Markt, is door specialisten onderzocht. De overige skeletten zijn op de Vlissingse begraafplaats herbegraven.

Het skeletonderzoek geeft ons een beeld van lichaamsgrootte, gezondheid, ziektebeelden en gemiddelde sterfteleeftijden van de mensen uit beide perioden. Op een deel van de skeletten is ook onderzoek naar oud-DNA uitgevoerd. Dit is vooral van belang voor latere onderzoeken met vergelijkingen tussen verschillende internationale gebieden. Voor nu is het goed om bevestigd te zien dat een drukke internationale havenstad als Vlissingen ook een mengelmoes aan DNA laat zien.

verhalen uit de Fles

Veel van de interessante resultaten van dit onderzoek komen terug in het publieksboek Verhalen uit de Fles. Hierin zijn ook prachtige stilleven-foto’s opgenomen van gereconstrueerde rijker of armer gevulde tafels. De reconstructies zijn gebaseerd op de afvalresten uit de betreffende beerputten.